بازار آب
بازارهای آب بر تفاهم بین تمام بهره برداران و صاحبان حقوق آب در هر حوضه آبریز استوار است. در این بازار میتوان انواع منابع آب با کیفیت های گوناگون را تعریف و در صورت پذیرش قوانین مبادله، جایگزین های هر نوغ از ایم آب ها را با گزینه های مختلف معرفی کرد. منابع آب زیرزمینی، جریان های سطحی، پساب های تصفیه شده، آب های زهکشی شده و ... با کیفیت های متفاوت میتوانند جایگزین هم باشند و تفاوت قیمت هر کدام از این منابع با تشکیل بازار و نهادینه شدن آن مشخص می شود.
درحال حاضر بازار آب براساس شرایط و وضعیت مناطق مختلف در استان خراسان جاری می باشد و مبادلات عادی آب صورت می گیرد اما مشکل اساسی که امروزه موانعی را در مبادلات آب ایجاد نموده است، شرایط و ضوابط تغییر نوع مصرف آب از کشاورزی و سایر مصارف، تغییر نوع مصرف همراه با جابجایی چاه ها، تفاوت ساعات کار چاه های کشاورزی با دیگر مصارف و ... می باشد.
فواید تشکیل بازار آب
نشکیل بازار نتایج موثر زیادی دارد که یکی از منافع بسیار مهم آن، جلوگیری از پیامدهای منفی مصرف و برداشت آب با تمرکز بر مصرف بهینه جهت رسیدن به منفعت در بازار آب و همچنین کاهش زیان وارده برمنابع طبیعی خواهد بود. در واقع میتوان با رویکرد بازار آب در برنامه های مدیریت منابع آب، انگیزه در تغییر کاربری و حذف مصارف غیرضروری و تشویق مصارف با ارزش را از نتایج آن دانست. البته باید خاطر نشان کرد که از ضروریات تشکیل بازار آب نظارت و حمایت دولت نیز می باشد.
از آن جایی که عرضه فعلی منابع آبی در مصارف برتر و با ارزش اقتصادی بالاتر نمی باشد. کاهش ریسک برای بهره برداران آب کشاورزی و صنعت، یکی دیگر از منافع مهم وجود بازارهای آب است. زمانی که یک بهره بردار مطمئن باشد در صورت وجود منابع قابل دسترس در منطقه و یا شبکه موجود میتواند به طور رسمی با پرداخت ما به ازا هزینه، نیاز خود را تامین کند، برنامه ریزی دقیق تری برای مصرف آب خود خواهد داشت.